Ποιος είναι ο αφανής ρόλος των Βούτιτς και Θάτσι στο ζήτημα των Σκοπίων
Του Κώστα Μπούρη
Πριν από μερικές μέρες ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζαν Κλόντ Γιούγκερ, προειδοποίησε για κίνδυνο πολέμου στα Βαλκάνια. Παρόμοια δήλωση έκανε και ο πρόεδρος της Σερβίας, Αλεξάντερ Βούτσιτς, που τόνισε ότι «Δεν αποκλείω αιματοκύλισμα στα Βαλκάνια».
Δύο δηλώσεις που έρχονται μετά το φιάσκο του δημοψηφίσματος στα Σκόπια. Δύο βδομάδες μετά η κατάσταση στη γειτονική χώρα δεν είναι και η καλύτερη, παρά το γεγονός ότι ο πρόεδρος του κρατιδίου Ζόραν Ζάεφ διατείνεται ότι έχει την απαραίτητη πλειοψηφία να περάσει από τη βουλή τις αλλαγές στο σύνταγμα της χώρας, που προβλέπει η κατάπτυστη Συνθήκη των Πρεσπών.
Τα βλέμματα όλων είναι στραμμένα στα Σκόπια, αλλά όπως αρχίζει να φαίνεται τον τελευταίο καιρό, άλλος είναι που παίζει το δικό του παιχνίδι και συγκεντρώνει το ενδιαφέρον και ίσως έχει τον πιο καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις στα Βαλκάνια. «Παιχνίδι» που τους βολεύει όλους και κυρίως τους Ευρωπαίους. Ο λόγος για τον Σέρβο πρόεδρο Αλεξάντερ Βούτσιτς, αλλά και τον ομόλογο του Χακίμ Θάτσι που σίγουρα τον “βολεύουν” οι επικείμενες εξελίξεις που “μαγειρεύονται”.
Στις αρχές Σεπτεμβρίου ο πρόεδρος της Σερβίας επισκέφθηκε το Κόσσοβο με τις συζητήσεις για επικείμενη ανταλλαγή της Μιτρόβιτσα με τη Κοιλάδα του Πρέσεβο να φουντώνουν. Η Μιτρόβιτσα κατοικείται από Σέρβους ενώ το Πρέσεβο από Αλβανόφωνους. Μάλιστα το Πρέσεβο απέχει ελάχιστα αλλά δεν περιλαμβάνει τον σημαντικό οδικό άξονα Α1 που οδηγεί από τη Θεσσαλονίκη στη κεντρική Ευρώπη, μέσω Σκοπίων και Σερβίας.
Μόλις πριν μερικές μέρες ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, επισκέφθηκε το Βελιγράδι και συναντήθηκε με τον πρόεδρο Βούτσιτς. Μάλιστα μίλησε και στους φοιτητές του πανεπιστήμιου, ενώ όπως φάνηκε από τις δηλώσεις και οι δύο πλευρές έμειναν ικανοποιημένες!
Φήμες λένε ότι τον τελευταίο καιρό έχουν ανοίξει οι «ορέξεις» της Σερβίας για να αποκτήσει κοινά σύνορα με την Ελλάδα, όπως είχε η άλλοτε ενιαία Γιουγκοσλαβία. Μάλιστα οι ίδιες «γλώσσες» συνδυάζουν χρονικά την εξαγορά του λιμανιού και του αεροδρομίου της Θεσσαλονίκης από έναν γαλλικό και έναν γερμανικό κολοσσό.
Η Σερβία, μετά τα τόσα χρόνια ταλαιπωρίας βρίσκεται σε πολύ καλή οικονομική κατάσταση. Άλλωστε δεκαετίες η Ευρώπη ήθελε να την εντάξει στους κόλπους της, κάτι που δεν κατέστη δυνατό λόγω των βομβαρδισμών των Αμερικάνων.
Από την άλλη το κρατίδιο των Σκοπίων είναι ένα ασταθές συνονθύλευμα Βούλγαρων, Σέρβων και Αλβανών, που όπως φαίνεται δεν μπορεί να ξεπεράσει τα εσωτερικά του προβλήματα που για ακόμα μια φορά φούντωσαν με την υπογραφή της Συμφωνία των Πρεσπών. Μια συμφωνία που ξύπνησε τον εθνικισμό των Σλάβων, αλλά και τα νεύρα των Αλβανών του Τετόβου που θέλουν να ενταχθεί η χώρα τους στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. χωρίς να τους νοιάζει το θέμα της ονομασίας.
Το κρατίδιο των Σκοπίων αποτελεί έναν μεγάλο πονοκέφαλο για τη δύση και κυρίως για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Όλοι γνωρίζουν ότι ακόμα και να ολοκληρωθεί η διαδικασία του νέου ονόματος, δεν πρόκειται να τηρηθεί και πάντα θα υπάρχουν προστριβές με την Ελλάδα.
Η διχοτόμηση των Σκοπίων είναι κάτι που έχει αρχίσει να ακούγεται έντονα. Άλλοι κάνουν λόγο για έκρηξη των εθνικοτήτων με αποτέλεσμα τη διάλυση του κρατιδίου.
Μάλιστα λέγεται ότι ο Κοσοβάρος πρόεδρος Χασίμ Θάτσι όταν επισκέφθηκε τον Ζόραν Ζάεφ τον διαβεβαίωσε ότι όλα θα γίνουν χωρίς να πέσει η παραμικρή ντουφεκιά!
Ας μην ξεχνάμε ότι ο Θάτσι είναι εκείνος που έπεισε τους Αμερικάνους να δημιουργήσουν με πόλεμο το κρατίδιο του Κοσόβου.
Τόσο ο Θάτσι, όσο και οι αλβανικής καταγωγής κάτοικοι του Τετόβου θα ήθελαν να ενταχθούν στο Κόσοβο. Όσο για τους Σλάβους, η πραγματικότητα είναι ότι πολλοί καλοβλέπουν μία ενδεχόμενη ενσωμάτωση στην εύρωστη οικονομικά Σερβία.
Όποιο και να είναι το αποτέλεσμα της Δευτέρας στα Σκόπια το θέμα δεν αναμένεται να κλείσει τόσο εύκολα και πολλοί κάνουν λόγο για την ώρα μηδέν της αρχής της διάλυσης του κρατιδίου των Σκοπίων.