Να γιατί η Εκκλησία δικαιούται λόγο για τα Σκόπια! Οι μάχες κατά του θρησκευτικού βραχίονα του «Μακεδονισμού»!
Ένας άγνωστος –στο ευρύ κοινό- διαγκωνισμός επιρροής δύο Πατριαρχείων και οι Ελληνορθόδοξες «μάχες» κατά της Εκκλησίας των Σκοπίων δικαιώνουν απόλυτα τον ρόλο και λόγο που .έχει η Εκκλησία της Ελλάδος, στο θέμα των Σκοπίων! Πόσο μάλλον, όταν αυτές οι «μάχες», εκτείνονται στη σκοπιανή προσπάθεια «κλοπής» των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου (κατά τα πρότυπα του Μ.Αλεξάνδρου), ενώ έχουν οδηγήσει τους Σκοπιανούς να υπαχθούν αυτοβούλως στο «άρμα» της Βουλγαρικής Εκκλησίας. Το γεγονός αυτό μπορεί να εξελιχθεί σε πολιτικό «αυτογκόλ» για τα Σκόπια, καθώς τα σενάρια ενός πιθανού μελλοντικού διαμελισμού των Σκοπίων ανακινήθηκαν το 2017 και εξ` Αμερικής!
«Το εκκλησιαστικό δεν είναι τίποτα άλλο, παρά ο θρησκευτικός βραχίονας της ιδεολογίας του “Μακεδονισμού”, με την οποία έχουν εμποτιστεί οι γείτονες», τονίζει μιλώντας στο Reportplus, ο κ. Μιχαήλ Τρίτος, καθηγητής Ιστορίας των σλαβικών Ορθοδόξων Εκκλησιών στο τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας του ΑΠΘ. «Το θέμα της εκκλησίας των Σκοπίων είναι η έκφραση του Σκοπιανού εθνικισμού στο θρησκευτικό επίπεδο. Η Ορθοδοξία στα Βαλκάνια πάσχει απ’ αυτό το πρόβλημα».
Όπως εξηγεί ο κ. Τρίτος, ιστορικά η επίμαχη εκκλησία, που σήμερα επισήμως αυτοαποκαλείται Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία-Αρχιεπισκοπή Οχρίδας, ανήκε στη δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Σερβίας. Τα προβλήματα ξεκίνησαν το 1945, όταν επιχειρείται για πρώτη φορά ,εκ μέρους των Σκοπιανών και μέσα στο πλαίσιο της ενωμένης Γιουγκοσλαβίας, η συγκρότηση αυτοκέφαλης εκκλησίας, χωρίς όμως επιτυχία. Μια νέα προσπάθεια αυτονόμησης σημειώθηκε το 1958, αποκρούσθηκε όμως επιτυχώς από τον Πατριάρχη Σερβίας, Γερμανό. Τελικά, το 1967 η Εκκλησία των Σκοπιών ανακήρυξε μονομερώς την ανεξαρτησία της. Σε απάντηση, το Σερβικό Πατριαρχείο αρνήθηκε να την αναγνωρίσει και την ανακήρυξε σχισματική. Ο αρχικός πυρήνας της αυτοαποκαλούμενης “Μακεδονικής Εκκλησίας” αποτελούταν από τις μητροπόλεις Σκοπίων, Αχρίδας-Βιτόλων και Ζλετόβου-Στρώμνιτσας. Σήμερα, έχουν προστεθεί άλλες επτά, ενώ αναφέρονται και τρείς μητροπόλεις στο εξωτερικό.
Για πολλές δεκαετίες η Σκοπιανή Εκκλησία παρέμενε στην απομόνωση, καθώς καμιά ορθόδοξη εκκλησία δεν δεχόταν να την αναγνωρίσει.. Αυτή η κατάσταση άλλαξε πριν από λίγους μήνες.
Συγκεκριμένα, ο προκαθήμενος της Εκκλησίας των Σκοπίων, Αρχιεπίσκοπος Οχρίδας Στέφανος, απέστειλε αίτημα προς το Πατριαρχείο Βουλγαρίας, ζητώντας του να αναγνωρίσει το αυτοκέφαλο, με αντάλλαγμα την υπαγωγή της «Μακεδονικής Εκκλησίας» στη δικαιοδοσία των Βουλγάρων.
Η σύνοδος της Βουλγαρικής Εκκλησίας, υπό τον Πατριάρχη Νεόφυτο, αποδέχτηκε το αίτημα. Η απόφασης της δυσαρέστησε τόσο το Πατριαρχείο Σερβίας όσο και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, που σύμφωνα με τους εκκλησιαστικούς κανόνες είναι το μόνο αρμόδιο για την αναγνώριση άλλων εκκλησιών.
«Για το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως η Σκοπιανή Εκκλησία είναι μια παραεκκλησιαστική οργάνωση», τονίζει στο Reportplus ο εκπρόσωπος τύπου της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, κ. Χάρης Κονιδάρης. «Δεν είναι πραγματική εκκλησία. Είναι μια πληγή για την Ορθοδοξία.»
Ωστόσο, η οικειοθελής υπαγωγή της Εκκλησίας των Σκοπίων στο άρμα της Βουλγαρικής Εκκλησία, δεν αποκλείεται να αποδειχθεί «αυτογκόλ» των βορείων γειτόνων μας στο πολιτικό πεδίο, ειδικά αν το θέμα της διαφοράς με την Ελλάδα, δεν λυθεί σύντομα, ώστε το κρατίδιο να ενταχθεί σε ΝΑΤΟ και Ε.Ε.
Τα σενάρια διαμελισμού των Σκοπίων
Ουσιαστικά μέσω της εκκλησιαστικής σύνδεσης ενισχύεται ο ρόλος της Βουλγαρίας στα Σκόπια σε μια εποχή που τα σενάρια διάλυσης των Σκοπίων μόνο ευφάνταστα δεν μοιάζουν, μετά και τις δηλώσεις του Ρεπουμπλικανού βουλευτή των ΗΠΑ και μέλους της Επιτροπής Εξωτερικών του Κογκρέσου Ντάνα Ροραμπάτσερ, πέρσι το Φεβρουάριο!
Σε συνέντευξή του στην αλβανική τηλεόραση, ο 70χρονος βουλευτής της Καλιφόρνια είχε δηλώσει επί λέξει: «Η “Μακεδονία” δεν είναι χώρα. Συγγνώμη, δεν είναι χώρα». Ο Ντάνα Ροραμπάτσερ υποστήριξε ότι πρέπει να αλλάξουν τα σύνορα και να διαμελιστεί το κρατίδιο: «Υπάρχει τέτοιος διχασμός στη χώρα τους που δεν θα μπορέσουν ποτέ να ζήσουν μαζί. Γι’ αυτόν τον λόγο, οι Κοσοβάροι και οι Αλβανοί της “Μακεδονίας” θα πρέπει να γίνουν μέρος του Κοσόβου και οι υπόλοιποι να γίνουν μέρος της Βουλγαρίας ή όποιας άλλης χώρας με την οποία πιστεύουν ότι έχουν σχέση».
Διαγκωνισμός Πατριαρχείων
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει το παρασκήνιο της απόφασης της βουλγαρικής εκκλησίας. Στους εκκλησιαστικούς κύκλους είναι γνωστό ότι το Βουλγαρικό Πατριαρχείο διατηρεί στενές σχέσεις με το Πατριαρχείο της Μόσχας. Οι έχοντες γνώση υπενθυμίζουν την κοινή απουσία Ρωσίας και Βουλγαρίας από την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Κρήτης τον Ιούνιο του 2016. Το Πατριαρχείο Μόσχας, με τον δραστήριο και πολιτικοποιημένο Πατριάρχη Κύριλλο επικεφαλής, ακολουθεί μια αρκετά επιθετική πολιτική επέκτασης της σφαίρας επιρροής του. Η Ρωσική Εκκλησία εμφορείται από έναν πανσλαβιστικό μεγαλοϊδεατισμό με κεντρικούς άξονες τις ιδέες περί τρίτης Ρώμης και της Ρωσίας ως διαδόχου της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Ταυτόχρονα, παραβιάζει τους ιερούς κανόνες και οικειοποιείται το αποκλειστικό δικαίωμα του Φαναριού να αναγνωρίζει άλλες εκκλησίες. Εν τούτοις, δεν λείπουν αυτοί που υποβαθμίζουν τον ανταγωνισμό μεταξύ Κωνσταντινούπολης και Μόσχας και εστιάζουν στις εθνικιστικές φαντασιώσεις των γειτόνων.
Κύριλλος και Μεθόδιος
Στο στόχαστρο των Σκοπιανών δεν είναι μόνο ο Μέγας Αλέξανδρος, ο Φίλλιπος ο Β΄ και ο Αριστοτέλης. Μια λιγότερο γνωστή πτυχή του ζητήματος είναι η προσπάθεια υφαρπαγής των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου.
Οι δυο Άγιοι, με καταγωγή από τη Θεσσαλονίκη, πραγματοποίησαν το 862μ.χ. ιεραποστολή στη Μεγάλη Μοραβία, σλαβικό κράτος που εκτεινόταν από τα βόρεια βαλκάνια μέχρι την κεντρικής Ευρώπης. Η προσφορά των θεσσαλονικέων αδελφών στην ανάπτυξη της σλαβικής ταυτότητας και του πολιτισμού είναι τεράστια. Ασφαλώς, από αυτήν ξεχωρίζουν η επινόηση του σλαβικού αλφαβήτου, η μετάφραση της Αγίας Γραφής, λειτουργικών και νομικών έργων στα σλαβικά.
Αναμφίβολα, ο αιώνιος ύπνος των Αγίων θα ταράχθηκε, όταν στα τέλη Μαϊου του 2017 κατά τη διάρκεια επίσκεψης στη Μόσχα, ο πρόεδρος των Σκοπίων, Γκεόργκι Ιβάνοφ, δέχτηκε τις ευχαριστίες του προέδρου Πούτιν για την επινόηση του κυριλλικού αλφαβήτου από τους «Μακεδόνες» αγίους. Οι πρώτες αντιδράσεις ήρθαν από σχεδόν σύσσωμη την πολιτική σκηνή της Βουλγαρίας, κράτους που επίσης ερίζει για την «ιδιοκτησία» των δυο αγίων. Αντιδράσεις υπήρξαν και από ελληνικής πλευράς, από Εκκλησιαστικούς κύκλους, ενώ το θέμα είχε φτάσει και στη Βουλή με τον Υπουργό Εξωτερικών κ. Κοτζιά να καλείται να αντιδράσει, από βουλευτές της Ν.Δ.
Και τώρα… Συλλαλητήριο!
Η επίσημη θέση της ελληνικής Εκκλησίας για το θέμα της ονομασίας τόσο του γειτονικού κράτους όσο και της εκκλησίας του είναι σαφής και διατυπωμένη στο υψηλότερο επίπεδο, δηλαδή συνοδικώς, δια στόματος Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου. «Η εκκλησία δεν μπορεί να αποδεχθεί όνομα με τον όρο «Μακεδονία» ή παράγωγο του».
Η μεγάλη συμμετοχή του πολιτών, αλλά και 9 επισκόπων, στο συλλαλητήριο της Θεσσαλονίκης μάλλον προκάλεσε αμηχανία στην ιεραρχία, που αρχικά είχε ταχθεί κατά της διεξαγωγή του, αλλά μετά τη συνεδρίαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου την Παρασκευή, εκδόθηκε ανακοίνωση με την οποία η συμμετοχή ή μη στο Συλλαλητήριο για τη Μακεδονία που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα, στις 4 Φεβρουαρίου (Σύνταγμα), αφήνεται στην «ελευθερία έκφρασης» των ενδιαφερομένων. Επιπλέον, θυμίζουμε, ο Ιερός Σύνδεσμος Κληρικών Ελλάδος (ΙΣΚΕ) προέτρεψε επίσης τα μέλη του να συμμετάσχουν στο συλλαλητήριο.
Reportplus – Γιώργος Σεβεντεκίδης