“Ναι” στο δικαίωμα της… αποσύνδεσης!
Είστε στην παραλία και ξαφνικά χτυπά το κινητό γιατί ήρθε ένα μέιλ από τη δουλειά. Είστε στο θέατρο και ο διευθυντής σας ψάχνει γιατί κάτι έγινε στο γραφείο… Μπορείτε να πείτε όχι;
Στην Ισπανία δεν υφίσταται από νομικής πλευράς το δικαίωμα του εργαζόμενου στην… αποσύνδεση όταν λήγει το ωράριο εργασίας. Ωστόσο το προβλέπουν μια ευρωπαϊκή οδηγία και η νομολογία των δικαστηρίων, άρα αν το ζητήσετε ίσως και να το αποκτήσετε.
Συγκεκριμένα στις 17 Ιουλίου του 1997 (!) η ισπανική Δικαιοσύνη είχε αποφανθεί πως είναι παράνομο να υποχρεώσει μια εταιρία τους εργαζομένους της να έχουν διαρκώς το κινητό τηλέφωνο ανοιχτό ώστε να μπορούν να τους εντοπίσουν καθώς με τον τρόπο αυτό παραβιαζόταν το εργατικό Δίκαιο. Έτσι πάντως αποδεικνύεται πως δεν πρόκειται για ένα καινούριο πρόβλημα αν και οι τεχνολογικές εξελίξεις έχουν περιπλέξει ακόμη περισσότερο τα όρια ανάμεσα σε προσωπική και εργασιακή ζωή.
Πάντως, υπάρχουν επιχειρήσεις που εντός του 2018 στην Ισπανία και όπως αναφέρει η El Pais αποφάσισαν να οριοθετήσουν τη σχέση αυτή στις συλλογικές τους συμβάσεις, όπως για παράδειγμα η τράπεζα Santander και το Ikea. Συγκεκριμένα η Τράπεζα «αναγνωρίζει το δικαίωμα των εργαζομένων της να μην απαντούν σε ηλεκτρονικά μηνύματα ή σε επαγγελματικά μηνύματα εκτός ωραρίου εργασίας ή στα διαλείμματα ή στις διακοπές ή στις άδειες εκτός αν υπάρχει κάποια ανώτερη βία». Τα συνδικάτα εκτιμούν πάντως πως είναι αναγκαίο να εξειδικεύονται οι λόγοι και το τι ακριβώς σημαίνει εξαιρετικές περιπτώσεις ή περιπτώσεις εκτάκτου ανάγκης καθώς οι ανάγκες του εργοδότη δεν είναι πάντα οι ίδιες με του εργαζομένου και δεν αποκλείεται οι υψηλά ιστάμενοι να το εκμεταλλευτούν.
Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει με τη συμφωνία στο Ikea, στην οποία για παράδειγμα αναφέρεται πως δεν επιτρέπεται να τηλεφωνά η επιχείρηση για να συζητήσει το ωράριο του εργαζομένου.
Αξίζει πάντως να αναφερθεί πως η Γαλλία είναι πρωτοπόρος στον τομέα αυτό. Από τον Ιανουάριο του 2017 όλες οι επιχειρήσεις με πάνω από 50 εργαζομένους υποχρεούνται να υπογράφουν ωράρια αποσύνδεσης από το τηλέφωνο ή το διαδίκτυο!
Στην Ισπανία τα συνδικάτα προσπαθούν να πετύχουν την συμπερίληψη του δικαιώματος αυτού στο νέο εργατικό νόμο. Όταν οι Σοσιαλιστές ήταν στην αντιπολίτευση είχε προτείνει να συμπεριληφθεί η αποσύνδεση στον νόμο. Τώρα που είναι στην κυβέρνηση τα συνδικάτα έχουν αυξημένες προσδοκίες.
Πάντως πέραν των εργασιακών δεδομένων υπάρχουν και άλλοι λόγοι υπέρ του εργαζόμενου κι αφορούν το άγχος του όταν ξέρει πως ανά πάσα στιγμή μπορεί να έρθει ένα τηλέφωνο ή ένα email από τη δουλειά. Αξίζει να αναφερθούν μερικά στοιχεία του 2017: στα εργατικά ατυχήματα που συνέβησαν πολλά οφειλόταν σε υπερβολική προσπάθεια είτε σωματική είτε πνευματική – δηλαδή η προσπάθεια που καταβάλλει ο εργαζόμενος ξεπερνά τα όρια που του επιτρέπουν να επιστρέψει την επόμενη μέρα για να εργαστεί με τις ίδιες συνθήκες. Τα ατυχήματα επηρέασαν 191.397 εργαζομένους σύμφωνα με το Υπουργείο Εργασίας. Δηλαδή το 38% των συνολικών εργασιακών ατυχημάτων. Ακόμη, επειδή ο μη σεβασμός του ωραρίου γιατί η συνεχής σύνδεση προκαλεί κινδύνους ψυχοκοινωνικούς, στρες, άγχος, και παθήσεις όπως του «τεχνοστρές» που έρχονται με τις νέες τεχνολογίες.
Και αυτό πρέπει να το καταλάβουν οι εργοδότες, γενικώς!