Η αστερόεσσα στη ΔΕθ: «Ακτινογραφία» των οικονομικών σχέσεων Ελλάδας και ΗΠΑ
Με μεγάλες προσδοκίες ετοιμάζεται σε λίγες ημέρες να ανοίξει τις πύλες της η 83η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης.
Φέτος, η Έκθεση αναμένεται να ζήσει το δικό της «american dream», καθώς τιμώμενη χώρα θα είναι οι ΗΠΑ.
Αντιπροσωπείες αμερικανικών επιχειρήσεων που ηγούνται των εξελίξεων και οδηγούν την ανθρωπότητα σε νέες εποχές, η Google, η Microsoft, η Coca cola και η Lockheed Martin, θα βρεθούν στη Θεσσαλονίκη για να παρουσιάσουν τις ιδέες τους.
Ταυτόχρονα, μαζί με τις σύγχρονες καινοτομίες θα αναβιώσει μια παλιά παράδοση, αυτή του αμερικανικού περίπτερου, εκεί όπου τη δεκαετία του 50 οι επισκέπτες της Έκθεσης είδαν για πρώτη φορά αποσβολωμένοι κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης.
Βεβαίως, το «piece de resistance» της αμερικανικής «απόβασης» στη Θεσσαλονίκη είναι το γεγονός πως αυτής θα ηγείται ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ, Γουίλμπουρ Ρος.
Από το τέλος του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, Ελλάδα και ΗΠΑ είναι δύο χώρες που συνδέονται με στενούς πολιτικούς και οικονομικούς δεσμούς, λόγω του δυτικού προσανατολισμού της χώρας μας, της συμμετοχής στο ΝΑΤΟ και έπειτα στην Ε.Ε.
To Reportplus.gr επιχειρεί σήμερα να «ακτινογραφήσει» τις οικονομικές σχέσεις των δύο χωρών, να αναδείξει τους τομείς συνεργασίας και να εντοπίσει τις ευκαιρίες για επιπλέον εμβάθυνση των διμερών οικονομικών δεσμών.
Εμπόριο: Βελτιώνεται-καραδοκούν οι δασμοί
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που βρίσκονται στη διάθεση του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος (ΣΒΒΕ), το σύνολο του ελληνοαμερικανικού εμπορίου έφτασε το 2017 στο 1,875,5δις. ευρώ, προσαυξημένο κατά 6,4% σε σχέση με το 2016. Η χώρα μας εξήγαγε στις ΗΠΑ το 2017 προϊόντα αξίας 1,122δις ευρώ, ενώ το κόστος των εισαγωγών ανήλθε στα 752,7εκατ. ευρώ. Είναι, δε, χαρακτηριστικό πως αμφότερες οι δραστηριότητες παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με το 2016, απόδειξη της όλο και στενότερης οικονομικής συνεργασίας των δύο χωρών.
Όσον αφορά τα ελληνικά προϊόντα που εξάγονται στις ΗΠΑ, στην κορυφή της λίστας για το 2017 βρίσκονται, φυσικά, τα τρόφιμα που αντιπροσωπεύουν το 25% των συνολικών εξαγωγών. Μάλιστα, η δυναμικής τους για μεγαλύτερη διείσδυση στην αγορά των ΗΠΑ είναι θετική, καθώς εμφανίζουν αύξηση 4,8% σε σχέση με το 2016. Οι ελιές, το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, τα τυροκομικά και το κρασί είναι μερικά προϊόντα με σταθερά ανοδική πορεία στην αμερικανική αγορά.
Από την άλλη, μείωση των εξαγωγών προς τις ΗΠΑ παρουσιάζουν τα βιομηχανικά προϊόντα, τα οποία υποχώρησαν το 2017 στο 32% επί του συνόλου των εξαγωγών, έναντι του 37% για το 2016.
Μάλιστα, στην ήδη φθίνουσα πορεία των ελληνικών βιομηχανικών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ προστίθεται και το πρόβλημα των εμπορικών δασμών που επέβαλε πρόσφατα ο πρόεδρος Τραμπ στην ευρωπαϊκή βιομηχανία χάλυβα και αλουμινίου. Σημαντικές ελληνικές επιχειρήσεις με μεγάλες επενδύσεις σε αυτό τον τομέα( ΕΛΒΑΧΑΛΚΟΡ, ΒΙΟΧΑΛΚΟ, Σωληνουργεία Κορίνθου) θα βρεθούν αντιμέτωπες με δασμούς που θα κυμαίνονται από 10 έως 25%.
Επενδύσεις: «Χαμηλές πτήσεις»
Στον νευραλγικό τομέα των επενδύσεων, στην Ελλάδα, με βάση τα στοιχεία του αμερικανικού Γραφείου Οικονομικών Αναλύσεων, επενδύθηκαν το 2016 628εκατ. δολάρια, ποσό αυξημένο κατά 3,8% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, οι ελληνικές επενδύσεις σε αμερικανικό έδαφος ανήλθαν στα 683 εκατ. δολάρια, σημειώνοντας αύξηση κατά 7,2% σε σχέση με το 2015.
Το ΔΝΤ τοποθετεί τις ΗΠΑ στην τρίτη θέση της λίστας με τις χώρες προορισμού των ελληνικών άμεσων επενδύσεων για το 2016, πίσω από Κύπρο και Ρουμανία.
Στο διάστημα 2006-16,οι αμερικανικές τοποθετήσεις κεφαλαίων στην Ελλάδα κατέλαβαν την τέταρτη θέση της σχετικής λίστας, με βάση τα στοιχεία έκθεσης του Enterprise Greece. Τέλος, η Τράπεζα της Ελλάδος εκτιμά τις αμερικανικές, άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα το 2016, στα 513,7 εκατ. δολάρια, κατατάσσοντας τις ΗΠΑ στην 9η θέση των χωρών προέλευσης ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα.
Τουρισμός: Όχι πολλοί αλλά χουβαρντάδες
Ο τουρισμός είναι ένας τομέας στον οποίο η Ελλάδα, διαχρονικά, στηρίζει μεγάλο κομμάτι της οικονομίας, με την τρέχουσα κρίση όχι μόνο να αφήνει αλώβητο τον τουρισμό αλλά να πολλαπλασιάζει την αξία του ως παράγοντα ανάκαμψης της χώρας.
Ο Σύνδεσμός Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων(ΣΕΤΕ) υπολογίζει ότι το 2017 1,421εκατ. Αμερικανοί τουρίστες επισκέφθηκαν την Ελλάδα, αντιστοιχώντας στο 4,6% του συνόλου των επισκεπτών, ενώ εμπλούτισαν την οικονομία της χώρας μας με 814εκατ. ευρώ.
Οι ελκυστικότεροι προορισμοί για τους τουρίστες από τις ΗΠΑ είναι η Αττική και τα νησιά του Αιγαίου.
Μολονότι, οι πολίτες των ΗΠΑ δεν αντιπροσωπεύουν μεγάλο μερίδιο από την τουριστική πίτα, αντισταθμίζουν τους μικρούς αριθμούς τους με υψηλές δαπάνες. Με βάση τα στοιχεία του ΣΕΤΕ, η μέση δαπάνη των Αμερικανών είναι υψηλότερη σε σχέση με το μέσο όρο του συνολικού τουρισμού στη χώρα μας. Χαρακτηριστικά, η μέση τουριστική δαπάνη στην Ελλάδα για το 2017 ανέρχεται σε 458 ευρώ, σε αντίθεση με τα 573ευρώ που δαπανούν κατά μέσο όρο οι επισκέπτες από τις ΗΠΑ.
Τέλος, ένα πολύ ενδιαφέρον στοιχείο αφορά τη μέση διάρκεια των διανυκτερεύσεων που δεν διαφέρει από τον γενικό, τουριστικό, μέσο όρο, ήτοι περίπου μια εβδομάδα, με εξαίρεση, όμως, το Β. Αιγαίο. Φαίνεται πως οι Αμερικανοί επισκέπτες άπαξ και πατήσουν το πόδι τους σε κάποιο νησί του Β. Αιγαίου δυσκολεύονται να φύγουν, καθώς το 2017 η μέση παραμονή τους ανήλθε στις 19,5 διανυκτερεύσεις, κάνοντας άλμα 64% σε σχέση με το 2016.
Αποτίμηση – Προοπτικές
Είναι πρόδηλο πως οι οικονομικές σχέσεις Ελλάδας και ΗΠΑ, μολονότι όχι αμελητέες, χαρακτηρίζονται από ανεκμετάλλευτες ευκαιρίες και αναξιοποίητες δυνατότητες όπως σημειώνει σχετική έκθεση του ΣΒΒΕ.
Στο σκέλος που αφορά τον τουρισμό η έκθεση σημειώνει πως εμπόδιο για την αύξηση των επισκεπτών αποτελεί η έλλειψη πυκνής αεροπορικής σύνδεσης ανάμεσα στις δύο χώρες.
Την ίδια στιγμή, η «ασπίδα» προστατευτισμού που υψώνει ο πρόεδρος Τραμπ απέναντι στην Ε.Ε., απειλεί να διαταράξει τις εμπορικές σχέσεις και με την χώρα μας.
Η ενέργεια, τομέας με μεγάλο ενδιαφέρον για τις ΗΠΑ, που δεν περιορίζεται στο οικονομικό αλλά έχει και γεωπολιτικές προεκτάσεις, μπορεί μελλοντικά να εξελιχθεί σε καθοριστικό παράγοντα. Οι ΗΠΑ προωθούν την ανεξαρτητοποίηση της Ευρώπης από τις ρωσικές πηγές ενέργειας, με την Ελλάδα να παίζει δυνητικά ρόλο μεταφορέα ή και παραγωγού.
Οι υποδομές, επίσης, είναι ένας τομέας για τον οποίο οι Αμερικανοί έδειξαν εσχάτως ενδιαφέρον. Ο ίδιος ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα, Τζέφρι Πάιατ, βρέθηκε τον περασμένο Ιούνιο στην πόλη της Αλεξανδρούπολης, όπου ανέπτυξε τα αμερικανικά σχέδια τόσο για το λιμάνι όσο και για την κατασκευή Πλωτού Σταθμού Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου.